درد لگن یکی از شایع‌ترین مشکلات ارتوپدی است و وقتی این درد فقط در طرف چپ احساس می‌شود، بسیاری از افراد نگران علت آن می‌شوند. لگن ساختاری پیچیده است که از استخوان‌ها، مفاصل، عضلات، رباط‌ها و اعصاب تشکیل شده است. بنابراین درد در ناحیه چپ لگن می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد و بر اساس علت اصلی، روش درمان نیز متفاوت خواهد بود. در این مقاله، یک راهنمای جامع برای بررسی علل درد لگن سمت چپ و بهترین درمان‌های آن ارائه می‌دهیم. همچنین نقش پزشکان متخصص، از جمله دکتر مهرداد منصوری که از جراحان شناخته‌شده در حوزه لگن و مفصل ران است، مورد اشاره قرار می‌گیرد.
چرا درد لگن سمت چپ ایجاد می‌شود؟
برای درمان صحیح، ابتدا باید علت درد مشخص شود. برخی از شایع‌ترین علت‌های درد در ناحیه چپ لگن عبارت‌اند از:
1. آرتروز لگن (Hip Osteoarthritis)
یکی از شایع‌ترین دلایل درد لگن است، مخصوصاً در افراد بالای ۵۰ سال. آرتروز باعث ساییدگی غضروف مفصل لگن می‌شود و معمولاً درد به سمت کشاله‌ران یا کناره لگن انتشار پیدا می‌کند.
علائم معمول آرتروز لگن چپ:
درد در عمق لگن
خشکی صبحگاهی
محدودیت در چرخش پا
درد هنگام راه رفتن
2. بورسیت لگن (Bursitis)
بورسیت تروکانتریک معمولاً در قسمت بیرونی لگن اتفاق می‌افتد. وقتی التهاب در بورس سمت چپ ایجاد شود، درد هنگام خوابیدن روی پهلوی چپ شدیدتر می‌شود.
علائم:
درد تیرکشنده در سمت چپ لگن
حساسیت به لمس
تشدید درد با بالا رفتن از پله
3. مشکلات عضلانی و تاندونی
ضعف یا التهاب عضلات گلوتئال، پیریفورمیس یا تاندون‌های اطراف لگن می‌تواند سبب درد یک‌طرفه شود.
این درد معمولاً با فعالیت بیشتر می‌شود و با استراحت کاهش می‌یابد.
4. سیاتیک یا فشار روی عصب
گاهی درد لگن سمت چپ ناشی از فشار روی عصب سیاتیک در کمر است.
علائم:
درد تیرکشنده از باسن سمت چپ به پا
بی‌حسی یا گزگز
ضعف عضلانی
این حالت گاهی با درد لگن اشتباه گرفته می‌شود.
5. شکستگی لگن یا ران
در سنین بالا، یک زمین‌خوردگی ساده هم ممکن است باعث شکستگی گردن استخوان ران شود.
در این حالت بیمار معمولاً نمی‌تواند روی پای چپ فشار بیاورد و درد به شدت افزایش می‌یابد.
6. مشکلات مفصل ساکروایلیاک (SI Joint)
این مفصل بین لگن و ستون فقرات قرار دارد. التهاب آن باعث درد یک‌طرفه می‌شود، به‌خصوص هنگام نشستن طولانی.
تشخیص درد لگن؛ چرا مراجعه به متخصص ضروری است؟
درد لگن زمانی خطرناک می‌شود که:
بیش از چند روز ادامه یابد
مسیر انتشاری داشته باشد
با خواب، راه رفتن یا نشستن مداخله کند
با تب، تورم یا بی‌حسی همراه باشد
برای تشخیص علت دقیق، معمولاً پزشک:
معاینه فیزیکی
بررسی دامنه حرکتی
عکس رادیولوژی
سونوگرافی
MRI (در موارد خاص)
را انجام می‌دهد.
در تهران، بسیاری از بیماران برای تشخیص دقیق مشکلات لگن به جراحان باتجربه‌ای مانند دکتر مهرداد منصوری مراجعه می‌کنند. تجربه و تخصص در حوزه لگن، انتخاب روش درمانی مناسب و جلوگیری از پیشرفت آسیب بسیار مؤثر است.
درمان درد استخوان لگن سمت چپ
درمان بسته به علت متفاوت است. در ادامه مؤثرترین روش‌ها را بررسی می‌کنیم:
1. استراحت و کاهش فشار روی لگن
اگر درد به علت التهاب باشد، چند روز استراحت و پرهیز از فعالیت‌هایی مثل دویدن، دوچرخه‌سواری یا نشستن طولانی می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
2. کمپرس یخ یا گرما
در ۴۸ ساعت اول: یخ التهاب را کاهش می‌دهد.
بعد از آن: گرما باعث افزایش خون‌رسانی و کاهش اسپاسم عضلانی می‌شود.
این روش به‌خصوص برای دردهای عضلانی و بورسیت بسیار مفید است.
3. داروهای ضدالتهاب
داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، التهاب و درد را کاهش می‌دهند.
این داروها باید با مشورت پزشک مصرف شوند، مخصوصاً برای افرادی که مشکلات گوارشی دارند.
4. فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی
یکی از مهم‌ترین درمان‌های درد لگن، فیزیوتراپی است.
فیزیوتراپی شامل:
تمرینات تقویت عضلات لگن و باسن
کشش عضلات پیریفورمیس
اصلاح الگوی راه‌رفتن
درمان دستی مفصل
است و به‌خصوص برای درد سمت چپ لگن بسیار مؤثر است.
5. تزریق کورتون یا دارو در بورس یا مفصل
در مواردی مانند بورسیت یا آرتروز متوسط، تزریق در محل التهاب می‌تواند چند ماه درد را کاهش دهد.
6. درمان‌های نوین مانند تزریق PRP
در ضعف عضلات، تاندینوپاتی یا آرتروز خفیف تا متوسط، تزریق PRP باعث تحریک ترمیم بافت و کاهش درد می‌شود.
7. درمان سیاتیک و مشکلات عصبی
اگر درد به باسن یا پا تیر می‌کشد، درمان ممکن است شامل:
داروهای ضدالتهاب اعصاب
فیزیوتراپی تخصصی
تمرینات مخصوص عصب سیاتیک
تزریق اپیدورال در موارد مزمن
باشد.
8. جراحی لگن
وقتی درد شدید یا ناشی از آرتروز پیشرفته یا شکستگی باشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
رایج‌ترین جراحی‌های لگن عبارت‌اند از:
تعویض کامل مفصل لگن
جراحی شکستگی لگن یا ران
ترمیم بدشکلی‌های لگن
این جراحی‌ها باید توسط متخصصان باتجربه در حوزه لگن انجام شوند.
در ایران، جراحانی مانند دکتر مهرداد منصوری به دلیل سابقه و مهارت در جراحی‌های پیشرفته لگن، مورد مراجعه بیماران بسیاری هستند.
چه زمانی درد سمت چپ لگن خطرناک است؟
اگر درد شما همراه با موارد زیر باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
ناتوانی در راه رفتن
درد ناگهانی بعد از افتادن
تورم یا قرمزی شدید
تب
بی‌حسی پا
کوتاه شدن ظاهری پا
این موارد ممکن است نشانه آسیب جدی مانند شکستگی یا عفونت باشد.
چگونه از درد لگن سمت چپ پیشگیری کنیم؟
ورزش منظم
حفظ وزن مناسب
تقویت عضلات سرینی و شکم
پرهیز از نشستن طولانی
استفاده از کفش مناسب
گرم‌کردن بدن قبل از ورزش
این موارد می‌توانند احتمال دردهای لگنی را کاهش دهند.
جمع‌بندی
درد لگن سمت چپ می‌تواند دلایل گوناگونی داشته باشد؛ از مشکلات ساده عضلانی گرفته تا آرتروز، بورسیت، سیاتیک یا شکستگی. درمان مناسب زمانی نتیجه‌بخش است که علت اصلی به‌درستی تشخیص داده شود. روش‌هایی مانند استراحت، یخ و گرما، دارو، فیزیوتراپی، تزریق و در موارد شدید جراحی، همگی در درمان نقش دارند.
اگر درد لگن شما شدید است، بیش از چند روز ادامه دارد یا با علائم عصبی همراه شده، مراجعه به متخصص ضروری است. جراحان باتجربه‌ای مانند دکتر مهرداد منصوری می‌توانند در تشخیص دقیق و انتخاب بهترین روش درمانی بسیار کمک‌کننده باشند.
