به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ رابط ماشین انسان (HMI) یکی از مهم ترین اجزای دنیای صنعتی و فناوری امروز است. HMI به عنوان پلی بین انسان ها و سیستم های ماشین پیچیده عمل می کند و امکان تعامل، کنترل و نظارت بر فرآیندها و تجهیزات را فراهم می کند. در این مقاله نگاهی جامع به HMI، تاریخچه، انواع، کاربردها، اهمیت و آینده این فناوری حیاتی می اندازیم.
https://dana.ir/2066535/%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%86-hmi-%D9%BE%D9%84-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C#gsc.tab=0
1. تعریف و مفهوم HMI:

رابط انسان و ماشین (HMI) به مجموعه ای از اجزای سخت افزاری و نرم افزاری اطلاق می شود که تعامل بین انسان ها و ماشین ها یا سیستم ها را امکان پذیر می کند. هدف اصلی یک HMI ایجاد یک رابط کاربری ساده، کارآمد و قابل درک است که به کاربران اجازه می دهد به راحتی با سیستم های پیچیده تعامل، کنترل و نظارت کنند.

2. تاریخچه و تکامل HMI:

تاریخچه HMI به ابتدای دوران صنعتی برمی گردد، اما تکامل اصلی در قرن بیستم اتفاق افتاد:

- دهه 1940-1950: استفاده از کنترل های مکانیکی و چراغ های نشانگر

- دهه 1960-1970: ظهور سیستم های کنترل دیجیتال و نمایشگرهای اولیه

دهه 1980: معرفی سیستم های کنترل توزیع شده (DCS) و رابط های گرافیکی

- دهه 1990 تا 2000: پیشرفت در صفحه نمایش لمسی و نرم افزار HMI

- 2000 نمایشگر: HMI مبتنی بر وب، موبایل و واقعیت افزوده

3. اجزای اصلی HMI:

یک سیستم HMI معمولاً از اجزای زیر تشکیل شده است:

- نمایشگر: صفحه ای که اطلاعات را در اختیار کاربر قرار می دهد.

- ورودی: صفحه کلید، ماوس، صفحه نمایش لمسی یا سایر دستگاه های ورودی.

- پردازنده: کامپیوتر یا کنترل کننده ای که داده ها را پردازش می کند.

- نرم افزار HMI: برنامه ای است که رابط کاربری را ایجاد و مدیریت می کند.

- ارتباط: یک پروتکل ارتباطی برای تبادل داده با سیستم های دیگر

4. نوع HMI:

HMI ها انواع مختلفی دارند، از جمله:

- پنل HMI: صفحه نمایش لمسی یکپارچه برای کاربردهای صنعتی.

- نرم افزار HMI: نرم افزاری که روی کامپیوترهای معمولی اجرا می شود.

- HMI های مبتنی بر وب: رابط های قابل دسترسی از طریق یک مرورگر وب.

- رابط های کاربری موبایل: برنامه های کاربردی موبایل برای کنترل و نظارت از راه دور.

- HMI پیشرفته: ادغام اطلاعات دیجیتال با دنیای واقعی.

5. برنامه های کاربردی HMI:

HMI ها در بسیاری از زمینه ها و صنایع استفاده می شوند، از جمله:

- اتوماسیون صنعتی: کنترل و نظارت بر خطوط تولید و فرآیندهای صنعتی.

- انرژی: مدیریت نیروگاه ها، شبکه های برق و سیستم های انرژی قابل مدیریت.

- حمل و نقل: سیستم های کنترل ترافیک، ناوبری هوایی و دریایی.

- ساختمان های هوشمند کنترل تهویه، روشنایی و سیستم های امنیتی.

- پزشکی: تجهیزات پزشکی پیشرفته و سیستم های نظارت بر بیمار.

- هوافضا: هواپیما و سیستم های کنترل هواپیما.

6. اصول طراحی HMI:

اصول زیر برای ایجاد یک HMI موثر ضروری است:

- سادگی و وضوح: انتقال اطلاعات به سادگی و واضح.

- سازگاری: از عناصر و الگوهای طراحی یکسان در سراسر رابط استفاده کنید.

- بازخورد: پاسخ فوری به اقدامات کاربر.

- قابلیت کنترل: دادن کنترل کامل به کاربر برای انجام وظایف.

- انعطاف پذیری: رابط را می توان متناسب با نیازهای مختلف تطبیق داد.

- مدیریت خطا: جلوگیری از خطاها و ارائه راه حل های ساده برای رفع خطاها.

جایزه HMI Fatak

7. امنیت در HMI:

امنیت یکی از مهمترین جنبه های HMI به ویژه در صنایع و محیط های حساس است:

- احراز هویت و کنترل دسترسی: اطمینان از دسترسی افراد مجاز به سیستم.

- رمزگذاری: حفاظت از داده های ارسال شده و ذخیره شده.

- حسابرسی و ثبت رویداد: نظارت و ثبت کلیه فعالیت های کاربر.

به روز رسانی ها و وصله های امنیتی: سیستم خود را در برابر تهدیدات جدید محافظت کنید.

- آموزش کاربر: اجرای بهترین شیوه های امنیتی.

8. استانداردها و مقررات HMI:

شرکت های HMI استانداردها و مقررات مختلفی را رعایت می کنند:

- IEC 61131-3: استاندارد برنامه نویسی PLC و HMI.

- ISA-101: راهنمای طراحی و پیاده سازی HMI برای سیستم های کنترل فرآیند.

- IEC 62443: استاندارد امنیت سایبری برای صنعت اتوماسیون و سیستم های کنترل.

- FDA 21 CFR قسمت 11: مقررات ثبت و امضای الکترونیکی برای صنعت داروسازی.

9. چالش ها در طراحی و اجرای HMI:

طراحی و اجرای HMI با چالش های زیادی روبرو است:

سیستم پیچیده است: اطلاعات پیچیده را به روشی ساده و قابل فهم ارائه می دهد.

- انواع مختلف کاربران: برای کاربرانی با مهارت ها و سطوح تجربه متفاوت طراحی شده است.

- محدودیت های فنی: کار با سخت افزار و نرم افزار فعلی و محدودیت های آنها.

- مقیاس پذیری: طراحی سیستم هایی که می توانند رشد کنند و با نیازهای در حال تغییر سازگار شوند.

- یکپارچه سازی: اتصال HMI به سیستم های موجود با پروتکل های مختلف.

10. آینده HMI:

آینده HMI با پیشرفت های تکنولوژیکی و نیازهای در حال تغییر صنعت تعیین می شود:

- هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی: HMI های هوشمندی که می توانند پیش بینی و تصمیم گیری کنند.

- واقعیت افزوده و مجازی: ادغام اطلاعات دیجیتال در محیط فیزیکی برای تجربه کاربری بهتر.

- رابط های صوتی و ژست: استفاده از دستورات صوتی و حرکات بدن برای تعامل با سیستم.

اینترنت اشیا (IoT): ادغام HMI با شبکه های وسیع دستگاه های متصل.

- پردازش زبان طبیعی: توانایی تعامل با سیستم ها در زبان طبیعی انسان.

11. نقش HMI در صنعت 4.0:

HMI نقش کلیدی در تحقق مفهوم Industry 4.0 و کارخانه های هوشمند دارد:

- یکپارچگی عمودی و افقی: روابط بین سطوح مختلف سازمانی و زنجیره تامین.

- تجزیه و تحلیل داده های زمان واقعی: مشاهده و تجزیه و تحلیل داده های تولید در زمان واقعی.

- پیش بینی و بهینه سازی: از الگوریتم های پیشرفته برای بهبود عملکرد استفاده کنید.

- نگهداری پیش بینی کننده: پیش بینی نیاز به تعمیر و نگهداری قبل از وقوع خرابی.

12. آموزش و مهارت های مورد نیاز برای کار با HMI:

با پیشرفت فناوری HMI، نیاز به مهارت‌های جدید افزایش می‌یابد.

- طراحی تجربه کاربری (UX): درک نیازهای کاربر و طراحی رابط های کاربر پسند.

- برنامه نویسی و توسعه نرم افزار: آشنایی با زبان های برنامه نویسی و پلتفرم های HMI.

- پروتکل های شبکه و ارتباط: درک سیستم های ارتباطی صنعتی.

- امنیت سایبری: آگاهی از تهدیدات امنیتی و اقدامات امنیتی.

- آگاهی از فرآیندها دانش عمیق فرآیندهای صنعتی و عملیاتی.

آخرین کلمه

رابط انسان و ماشین (HMI) نقش مهمی در دنیای صنعتی و فناوری امروز ایفا می کند. با پیشرفت فناوری و پیچیده تر شدن سیستم ها، اهمیت HMI های کارآمد، ایمن و کاربرپسند آشکارتر می شود. طراحی و اجرای HMI های موثر مستلزم درک عمیق نیازهای کاربر، فناوری های فعلی و چالش های صنعت است.

آینده HMI با ظهور فناوری های جدید مانند هوش مصنوعی، واقعیت افزوده و اینترنت اشیا شکل می گیرد. این پیشرفت ها امکان ایجاد رابط های هوشمندتر و قابل استفاده تر را در همه صنایع فراهم می کند.